Historici en andere academici staan vaak sceptisch tegenover de notie van traditie. De beroemde marxistische historicus Eric Hobsbawn muntte samen met Terence Ranger de notie van ‘invented tradition’. Hiermee doelden zij op een wijdverbreid fenomeen uit de negentiende en twintigste eeuw: de koppeling van verhalen, vlaggen, kleding enerzijds en de identiteit van de natie anderzijds.
Dit gebeurde op twee manieren. Soms worden nieuwe gebruiken geïntroduceerd. Denk aan de Olympische vlam die de wereld rond gaat. Belangrijker: Sommige bestaande verhalen of objecten werden gekoppeld aan de natie. Denk bijvoorbeeld aan de Tachtigjarige Oorlog. Deze periode, die niets met de Nederlandse eenheidsstaat van de 19e eeuw van doen had, stond opeens symbool voor Nederland. Historici spreken daarom nu liever over de Nederlandse Opstand.
Historici als Hobsbawn en vele anderen zien ‘invented traditions’ als een kunstmatig cultureel proces dat diende om mensen die zichzelf vooral associeerden met de identiteit van een stad of regio, nationale gevoelens bij te brengen. Dit was een uiterst lastige klus. Nationalisme is geen natuurlijk proces, maar een doel dat door hard werk van nationalisten tot stand is gebracht.